แม่เลี้ยงเดี่ยว อ.เชียงคาน ต้องยืนได้ มั่นคง ยั่งยืน

   เชียงคาน จ.เลย เมืองเล็ก ๆ ริมฝั่งโขง แต่ขึ้นชื่อเรื่องการท่องเที่ยว ผู้คนมากมายให้ความสนใจ และวาดหวังไว้ว่าสักวันคงมีโอกาสได้มาเยือนสักหนึ่งครั้ง ด้วยชุมชนริมฝั่งโขงที่เป็นเสน่ห์ดึงดูด มีวัฒนธรรมตักบาตรข้าวเหนียว มีที่ท่องเที่ยวให้เลือกอย่างหลากหลาย เศรษฐกิจที่นี่ถือว่าดีเลยทีเดียว หลายๆธุรกิจที่นี่มีรายได้จากนักท่องเที่ยวที่มาเยือน เช่นเดียวกับนางกัญญาพัทร  สมดี อายุ 36 ปี สมาชิกกลุ่มแม่เลี้ยงเดี่ยวเชียงคาน  

   เช้ามืดประมาณตี 4 ของทุก ๆ วัน นางกัญญาพัทร จัดอาหารบรรจุถุงวางบนแผงภายในตลาดเช้าเทศบาลตำบลเชียงคาน อ.เชียงคาน  เป็นประจำซึ่งจะใช้เวลาไม่นานอาหารบรรจุถุงเหล่านี้ก็ถูกขายหมด มีพ่อค้า ชาวบ้านและนักท่องเที่ยวหมุนเวียนกันมาซื้ออยู่เป็นประจำ วันหนึ่งสามารถสร้างรายได้ 3,000 – 4,000 บาท  นี่คือหนึ่งในตัวอย่างคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวที่ได้รับการส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพ

  นางกัญญาพัทร สมดี คุณแม่เลี้ยงเดี่ยว ที่เริ่มจากการเสนอความต้องการของตนเอง ในการขอรับความช่วยเหลือ สนับสนุน จากกลุ่มแม่เลี้ยงเดี่ยวในเขตเทศบาลตำบลเชียงคาน ซึ่งได้มีการรวมกลุ่มกันขึ้นตั้งแต่ปี 2557 เพื่อให้การช่วยเหลือ ดูแล และส่งเสริมกับกลุ่มครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว ที่ต้องมีภาระรับผิดชอบบุตรเพียงลำพัง  ซึ่งเกิดจากชุมชนมองเห็นความสำคัญ ที่จะทำให้กลุ่มแม่เลี้ยงเดี่ยวสามารถยืนอยู่ในสังคม มีอาชีพที่สร้างรายได้ สามารถเลี้ยงดูครอบครัวได้อย่างมีคุณภาพ  ขณะสนทนากันมีนางสาวไพรินทร์ แก้วกัญญา ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับโครงการดีรวมอยู่ด้วย

   นางสาวไพรินทร์ แก้วกัญญา พี่เลี้ยงโครงการส่งเสริมศักยภาพแม่เลี้ยงเดี่ยวเชียงคาน ระบุ มีแม่เลี้ยงเดี่ยวหลายคน รวมถึงพ่อเลี้ยงเดี่ยวด้วย ว่าจะช่วยอย่างไร มารวมกัน เมื่อพูดคุยกันเสร็จจะเห็นปัญหา เมื่อเห็นปัญหาจะหาแนวทางแก้ไขอย่างไร  ครั้งแรกอายที่จะให้คนอื่นรู้ว่า ตัวเองเป็นหม้าย สามีหนี บางกรณีหย่ากัน กลัวเพื่อนบ้านจะรู้ว่าตัวเองหย่าสามี กลัวได้รับผลกระทบทางสังคม โดยทางกลุ่มจะให้สมาชิกบอกความต้องการของตนเอง ส่วนมากทางกลุ่มจะให้เล่าถึงปัญหาว่ามีอะไร ต้องการอะไร ครอบครัวเป็นอย่างไร และมาหาทางแก้ไข ต้องการให้แก้ไขอย่างไร ค้นออกมาจากตัวของผู้เดือดร้อน เช่นแม่ค้าที่ทำอาหารอยู่แล้ว แต่เงินทุนไม่เพียงพอ ตรงนี้เราจะหางบประมาณไปสมทบ เพื่อให้สามารถต่อยอดอาชีพ ขยายขึ้นจากไดเงินวันละ 500 – 600 บาท ให้มีกำไรเพิ่มมากขึ้น

   นางกัญญาพัทร สมดี เริ่มบอกเล่าความรู้สึกครั้งแรกก่อนเข้าร่วมกับกลุ่มว่า มีโครงการมาให้ความช่วยเหลือ ครอบครับที่มีลูกแต่ไม่มีสามี ทีแรกไม่อยากไป รู้สึกอายชาวบ้าน ไม่อยากให้สังคมรู้จักว่าตัวเองมีลูกไม่มีสามี เราทำอาหารขายอยู่แล้ว แต่ทางโครงการเข้ามาต่อยอด สนับสนุนเงินทุน เพราะเราไม่มีกองทุน เรื่องค่าใช้จ่ายเรามีมากกว่ารายรับ ทางกลุ่มจะให้คำปรึกษา สิ่งไหนที่เราไม่มี ไม่เพียงพอ ทางกลุ่มจะให้ความช่วยเหลือ เรานำไปหาไปเล่าให้ทางกลุ่มฟังมาว่าเราไม่มีรายได้ เราต้องไปกู้หนี้นอกระบบ ทางกลุ่มทำให้เรามีเงินทุนเพิ่มมากขึ้น ค้าขายดีขึ้น และอีกอย่างลูกเราทางกลุ่มพาไปอบรมในกรุงเทพ ฯ ลูกเราไม่เคยได้ไปก็ได้ไป เขาเล่าไปพร้อม ๆ กับล้างถ้วยชาม อุปกรณ์ทำมาหากินไปพรางๆ

   กลุ่มคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวเชียงคาน มีทั้งหมด 15 คน ซึ่งได้มีการร่วมมือกันหลายหน่วยงาน เพื่อให้สามารถเข้าถึง ดูแล และให้ความช่วยเหลือได้ มีทั้งที่สามารถประกอบธุรกิจไปต่อได้สำเร็จและที่ยังต้องให้ความช่วยเหลืออยู่ ปัญหาใหญ่ๆในขั้นแรกคือการไม่กล้าเข้ามาร่วมกลุ่ม หรือกล้าเปิดตัวให้กับสังคมได้รับรู้  เมื่อกล้าเปิดตัวแล้ว การส่งเสริมอาชีพเหล่านี้จำเป็นต้องมีการต่อยอดต่อ เพื่อให้สามารถมีรายได้และเลี้ยงครอบครัวได้อย่างมีคุณภาพ และยืนอยู่ในสังคมอย่างมีศักดิ์ศรี เท่าเทียม ไม่อายใคร ในอนาคตทางกลุ่มมีแนวคิดว่า จะตั้งกองทุนแม่เลี้ยงเดี่ยว กองทุนนี้จะคล้ายกันกับยกตัวอย่างกองทุนออมวันละ 1 บาท หากกลุ่มแม่เลี้ยงเดี่ยวมีกองทุน จะต่อไปยังการเยี่ยมไข้ นอนโรงพยาบาล ลูกหลานเรียนหนังสือ ไม่มีเงินงบประมาณ ตรงนี้หรือว่าใครจะยิบยืมไปประกอบอาชีพก็ตกลงกันว่าดอกเบี้ยจะเป็นอย่างไร วันนี้จะเริ่มต้นออมกันวันละ 100 บาท อยากให้เขาลุกขึ้นมายึดมั่นยืนด้วยตัวเองได้ ดูแลครอบครัวได้ และครอบครัวเข้าใจว่าสถานการณ์ของแม่เป็นอย่างไร ลุกต้องทำตัวอย่างไรให้เป็นในทางบวก ซึ่งถ้ามองโดยภาพรวมที่ผ่านมา จาก 15 ครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว จะมีครอบครัวที่ลุกขึ้นมาได้ 5-6 ครอบครัว ซึ่งไม่ถึงครึ่ง ขณะที่ไม่ถึงครึ่งแต่เขายังร่วมกิจกรรมกับเรา ช่วยเหลือกันอยู่  ที่อยากเห็นมากที่สุดคือแม่เลี้ยงเดี่ยวขึ้นมายืนค้าขายและตอบคนอื่นได้ว่า ฉันคือแม่เลี้ยงเดี่ยวและสามารถเลี้ยงลูกฉันได้ตามลำพัง